Informatie:
Titel: Het gouden ei.
Auteur: Tim Krabbé
1e druk: 1984
Druk: 17e
Thema: Ontvoering.
Hoofdgedachte: ‘Een jongeman gaat op zoek naar zijn raadselachtig verdwenen levensgezellin’.
Samenvatting:
Alleen het kopje ‘samenvatting’ is noodzakelijk…
Recensie:
Een recensie uit 1984, geschreven door Hans Vervoort, in het NRC-Handelsblad.
Blogpost:
Ik ga het boek: ‘Het gouden ei’ van Tim Krabbé beoordelen op de verschillende aspecten van spanning.
Ik heb dit boek gekozen, omdat ik heel erg van het genre thriller houd. Dit lijkt mij ook een geschikt genre voor deze opdracht, omdat dat mijn associatie bij het genre spanning is. Ik ben uiteindelijk op dit boek uitgekomen, doordat mijn moeder het al een keer gelezen heeft en het mij heeft aanbevolen. Vervolgens stond het boek ook nog op de boekenlijstsite die mr. Calis mij gestuurd heeft, en was mijn keuze snel gemaakt.
Het boek begint met een vakantie naar Zuid-Frankrijk van een stelletje en de hoofdpersonen Rex en Saskia. Wat ik de auteur goed vind doen, is dat hij de sympathie van mij (de lezer) al na een paar bladzijdes bij deze Rex en vooral bij Saskia legt. Dit komt doordat Saskia en Rex af en toe kleine ruzietjes hebben over alledaagse dingentjes, die elk stelletje volgens mij wel heeft. Saskia lost deze conflicten op, omdat ze een heel lief en aardig karakter heeft. Ze gaat bijvoorbeeld de drankjes halen bij het benzinestation en wil ook wel een tijdje in de auto rijden, terwijl ze daar helemaal niet van houdt. Zoals je al in een thriller kan verwachten gebeurt er iets met Saskia, in dit geval verdwijnt ze spoorloos.
De verdwijning van Saskia is ten opzichte van hoofdpersoon Rex de inleiding van een conflict. Voor de Fransman Raymond Lemorne is dit het middenstuk van een conflict. Dit zal ik verder toelichten:
Voor Rex begint hier een onverwacht conflict. Na de verdwijning wil hij ten koste van alles weten wat er met Saskia gebeurd is; zelfs ten koste van zijn leven!
Het middenstuk is lastig aan te geven, omdat tussen de inleiding en het slot wel veel tijd zit, maar er gebeurd weinig in. Sterker nog, het lijkt of het conflict naar binnen slaat. Rex gaat namelijk na een aantal jaar met zijn nieuwe vriendin Lieneke ook op vakantie. Hij is heel gelukkig met haar en het lijkt of hij Saskia achter zich laat. Rex’ enge droom zorgt ervoor dat je toch merkt dat hij echt moet weten wat er is gebeurd; het lukt hem niet om Saskia achter zich laten.
In het slot van zijn conflict komt Rex voor een duivels dilemma. Lemorne laat hem kiezen: of weten wat er met Saskia is gebeurd en het zelfde lot als haar ondergaan (de dood), of blijven leven en er nooit achter komen. Hij kiest gelukkig voor het laatste, want ik was zelf ook erg nieuwsgierig naar wat er precies gebeurd is, ook al wist ik wel dat Saskia ontvoert is en vermoord door Lemorne. Rex weet wel dat hij komt te overlijden, want dat heeft Lemorne hem al wel vertelt.
Voor Lemorne is de verdwijning het middenstuk van een innerlijk conflict. Het is een innerlijk conflict, omdat hij de keuze voor de moord zelf maakt. Niets heeft er eigenlijk toe geleid dat hij iemand moest vermoorden.
De inleiding van het conflict is dat Lemorne erg van ‘de grens opzoeken’ houdt. Hij is, toen hij zestien was, van de tweede verdieping van een flat gesprongen om te kijken of hij het zou overleven. 21 jaar later redde hij een klein kind van de verdrinkingsdood. Toen kwam hij op het idee om de perfect uitgevoerde moord te plegen.
De botsing van het probleem is dat hij Saskia ontvoert. Hij heeft er veel moeite mee om iemand te ontvoeren, omdat niemand bij hem in de auto wilt stappen. Saskia was helemaal geen doelwit van hem, maar zij kwam toevallig naar hem om naar zo’n sleutelhanger te vragen die Lemorne in zijn hand had. Hij zei dat hij erin handelde, en dat hij er wel een voor haar in de auto had.
Het slot is dat hij zijn plan helemaal heeft uitgevoerd en de voldoening heeft van een ‘perfect’ uitgevoerd plan.
Emotionele, kritische en situationele spanning:
In het boek zit naar mijn mening genoeg emotionele en kritische spanning. In een boek waar er een misdaad in wordt opgelost moet er wel veel kritische spanning zijn, anders is het boek niet leuk. Je moet je natuurlijk wel sterk afvragen wat er allemaal gebeurd is, en waarom Saskia verdwenen is. Als ik die spanning niet had herkend, had ik het boek ook niet gelezen.
In dit boek heb je eigenlijk maar één belangrijk moment waarin er ontzettend veel kritische spanning is, namelijk het moment waarop Saskia ontvoerd wordt. Het verhaal bouwt zich verder op aan die kritische spanning. Er is nog één bijzonder moment die ook kritische spanning opwekt; het moment waarin vertelt wordt over een nachtmerrie die Saskia gehad heeft. De nachtmerrie gaat over een gouden ei die in het heelal zweeft, waarin Saskia voor eeuwig moet leven, tenzij ze tegen het enige andere gouden ei botst; dan is alles voorbij. “maar het heelal is toch zo groot…”. Ik vind dat die spanning slecht is uitgewerkt, omdat er daarna bijna geen aandacht aan wordt besteed. Het enige moment is dat Rex er later ook over droomt. Uiteindelijk zou Rex het andere ei moeten zijn die er tegenaan botst, maar dat is heel onduidelijk beschreven door Tim Krabbé, naar mijn mening.
Er zit ook emotionele spanning in het boek. Ik heb me vooral geïdentificeerd met Rex, maar in het begin vooral met Saskia, omdat ze een heel lief en aardig karakter heeft. Later heb ik me geïdentificeerd met Rex, omdat die heel erg bezig is met het oplossen van de mysterieuze verdwijning. Ik wilde dat namelijk ook heel graag weten. De emotionele spanning komt tot een hoogtepunt op het moment dat Rex levend begraven is. Het was heel zielig, maar de spanning was minder sterk, omdat hij er zelf voor gekozen heeft. Ook vind ik Raymond Lemorne niet heel slecht. Het is misschien raar, omdat hij Saskia, Rex en twee kampeerders in zijn tuin heeft vermoord, maar het leek minder erg, omdat hij voor de rest een heel normaal leven heeft. Tim Krabbé legt namelijk ook uit dat hij een gewone scheikunde leraar is met een vrouw en twee kinderen.
In het boek zit eigenlijk geen situationele spanning, maar dat gaat niet ten koste van het boek.
